Κατά τη διάρκεια μιας νευρολογικής εξέτασης ο γιατρός θα εξετάσει τη λειτουργία του νευρικού συστήματος. Το νευρικό σύστημα είναι πολύ περίπλοκο και ελέγχει πολλά μέρη του σώματος, αποτελείται από τον εγκέφαλο, το νωτιαίο μυελό, τα 12 κρανιακά νεύρα που προέρχονται από τον εγκέφαλο και τα νεύρα που προέρχονται από το νωτιαίο μυελό.

​

Σε μία νευρολογική εξέταση κατά σειρά εξετάζονται:

​

Η ψυχική κατάσταση. Η ψυχική κατάσταση (το επίπεδο ευαισθητοποίησης και αλληλεπίδρασης του ασθενούς με το περιβάλλον) μπορεί να αξιολογηθεί συζητώντας με τον ασθενή και με ερωτήσεις όσον αφορά τον τόπο και το χρόνο που συμβαίνει η συζήτηση.  

​

Οι κινητικές λειτουργίες και ισορροπία στο χώρο. Χρησιμοποιείται μία ποικιλία κλινικών εξετάσεων που αξιολογούν την κίνηση του ασθενούς ενώ η ισορροπία μπορεί να ελεγχθεί αξιολογώντας τον τρόπο με τον οποίο το άτομο στέκεται και περπατά ή έχοντας τον ασθενή να στέκεται με τα μάτια κλειστά ενώ σπρώχνεται απαλά προς τη μία ή την άλλη πλευρά.

​

Η Αισθητηριακή κατάσταση του ασθενούς. Ο γιατρός διενεργεί ένα αισθητήριακό τεστ που ελέγχει την ικανότητά του να αισθάνεται. Αυτό μπορεί να γίνει με τη χρήση διαφορετικών εργαλείων, όπως νευρολογικό σφυράκι ή βελόνα.

​

Επίσης κατά την νευρολογική εξέταση γίνεται:

​

Έλεγχος αντανακλαστικών. Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι αντανακλαστικών που μπορούν να δοκιμαστούν και ανάλογα με την αντίδραση ή την ένταση του αντανακλαστικού άγονται συμπεράσματα για την κατάσταση του νευρικού συστήματος του ασθενούς.

​

Αξιολόγηση των νεύρων του εγκεφάλου. Υπάρχουν 12 κύρια νεύρα του εγκεφάλου, που ονομάζονται κρανιακά νεύρα. Κατά τη διάρκεια μιας πλήρους νευρολογικής εξέτασης, τα περισσότερα από αυτά τα νεύρα αξιολογούνται για να βοηθήσουν στον προσδιορισμό της λειτουργίας του εγκεφάλου.

​

Εξέταση συντονισμού. Ο ασθενής μπορεί να κληθεί να περπατήσει κανονικά ή σε μια γραμμή στο πάτωμα. Ο ασθενής μπορεί να λάβει οδηγίες να χτυπήσει τα δάχτυλά του ή το πόδι του γρήγορα ή να αγγίξει κάτι, όπως η μύτη του με τα μάτια κλειστά.

​

Η κλινική νευρολογική εξέταση είναι από τις πιο απαιτητικές ιατρικές εξετάσεις, απαιτούν γνώση και εμπειρία, ενώ τα αποτελέσματά της μπορεί να έχουν ιδιαίτερη σημασία για την διάγνωση νευρολογικών προβλημάτων, την παρακολούθηση της εξέλιξής τους και την λήψη ή προσαρμογή της φαρμακευτικής αγωγής.