Καθώς μεγαλώνουμε ο εγκέφαλός μας συρρικνώνεται σε μέγεθος, ενώ με την ηλικία μειώνεται και η αιμάτωσή του. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω μεταβολών κάποιες νοητικές λειτουργίες εξασθενούν. Γι' αυτό είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τη διαφορά μεταξύ της φυσιολογικής επιβράδυνσης νοητικών διαδικασιών που σχετίζεται με την ηλικία και των συμπτωμάτων που μπορεί να υποδηλώνουν ένα αναπτυσσόμενο γνωστικό πρόβλημα. Ο τύπος της μνήμης που προσβάλλεται συνήθως είναι η λεγόμενη «επεισοδιακή μνήμη». Ό,τι αφορά δηλαδή το γιατί, το πότε και το πού στην καθημερινότητα. Για παράδειγμα, «γιατί μπήκα στο δωμάτιο;», «πότε έκλεισα ραντεβού με τον γιατρό;», «πού πάρκαρα;». Επίσης, μια ακόμα μεταβολή που συντελείται είναι ότι χρειάζεται κανείς περισσότερο χρόνο για την εκμάθηση νέων πληροφοριών και για την ανάκλησή τους. Η σκέψη δεν είναι το ίδιο γρήγορη με παλιά και είναι πιο δύσκολη η παράλληλη δραστηριότητα (π.χ. μιλάω στο τηλέφωνο και γράφω μια σημείωση). Αντίθετα, πολλές νοητικές ικανότητες δεν επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από τη φυσιολογική γήρανση, όπως για παράδειγμα η ικανότητά μας να οδηγούμε, να χορεύουμε ή να κολυμπούμε. Αιτίες απώλειας μνήμης που σχετίζεται με την ηλικία: - Ο ιππόκαμπος, μια περιοχή του εγκεφάλου που εμπλέκεται στο σχηματισμό και την ανάκτηση των αναμνήσεων, συχνά συρρικνώνεται με την ηλικία. - Οι πρωτεΐνες που συντελούν στην ανταλλαγή πληροφοριών ανάμεσα στα εγκεφαλικά κύτταρα συχνά μειώνονται με την ηλικία. - Η παροχή αίματος στον εγκέφαλο, η οποία μπορεί να βλάψει τη μνήμη και άλλους γνωστικούς τομείς, μειώνεται με την πάροδο του χρόνου - Στην Τρίτη ηλικία υπάρχουν επίσης και άλλοι παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν σε γνωστική έκπτωση, όπως είναι οι λοιμώξεις, η αφυδάτωση, οι παρενέργειες φαρμάκων, η κατάθλιψη. Οι αιτίες αυτές είναι αναστρέψιμες και θα πρέπει να ελέγχονται κυρίως σε απότομες μεταβολές της μνημονικής ικανότητας. Τι μπορούμε να κάνουμε για να επιβραδύνουμε την εκφύλιση της μνήμης: 1. Συμμετέχουμε σε ομαδικές δραστηριότητες, ενισχύουμε τις κοινωνικές συναναστροφές. 2. Ασκούμαστε τακτικά. 3. Εκπαιδεύουμε τον εγκέφαλο με διάβασμα και ασκήσεις νοητικής ενδυνάμωσης (σταυρόλεξα, Sudoku κλπ). 4. Τρεφόμαστε υγιεινά, δεν καπνίζουμε και αποφεύγουμε την τακτική κατανάλωση αλκοόλ.
